माहितीपर
कोहिनुर - जगातील सर्वात मौल्यवान हिरा
कोहिनुर हा फारसी शब्द असून त्याची फोड कोह-ई-नूर अशी होते. कोहिनुरचा अर्थ प्रकाशाचा पर्वत असा असून त्याचा आकार लिंबाहुन मोठा आहे.
अफानासी निकितीन - भारतास भेट देणारा पहिला रशियन
अफनासी निकीतन याचा जन्म रशियातील त्वेर येथे झाला. मॉस्कोच्या वायव्येस सु. १६० किमी. असलेल्या कालीनीन या शहरी हा व्यापार करीत असे....
काशिनाथ केळकर - एक अल्पपरिचित इतिहास अभ्यासक
धर्मशास्त्र, इतिहास, राजकारण, चित्रकला, ज्योतिषविद्या अशा वैविध्यपूर्ण विषयांचा व्यासंग असलेल्या व नंतर वकील झालेल्या काशिनाथ यांचा...
छत्रपती शिवाजी महाराजांची बिरुदावली अर्थात गारद
छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या सर्व बिरुदांचे एकत्रीकरण करून जी बिरुदावली केली गेली तिला गारद असेही म्हणतात. बिरुदावलीस अलकाब या नावाने...
लारी - आकाराने अजब असे नाणे
लारी हे नाणे आपल्या वेगळ्या आकारासाठी प्रसिद्ध असून केसाला लावण्याच्या पिनेसारखे हे नाणे दिसते.
हवेतील विविध घटक
पृथ्वीवरील सजीवांच्या जीवनास अत्यंत महत्वाचा असणारा घटक म्हणजे हवा. मनुष्य पाण्याशिवाय काही काळ जिवंत राहू शकेल मात्र हवेशिवाय काही...
जैन धर्मातील २४ तीर्थंकर
जैन धर्मात एकूण चोवीस तीर्थंकर असून त्यांचे अर्चन करणे आणि अहिंसा धर्माने वागून आत्मास निर्वाणप्राप्ती करून देणे ही जैन धर्माची मुख्य...
पुण्याच्या खुन्या मुरलीधर मंदिराचा इतिहास
खुन्या मुरलीधराचे मंदिर हे पुण्याच्या सदाशिवपेठेत असून या मंदिरा शेजारी नरसोबाचे प्रसिद्ध मंदिर आहे. मुरलीधर म्हणजे अर्थातच कृष्ण...
जेव्हा भीमास साक्षात हनुमान भेटले
हनुमान व भीमाची ऐतिहासिक भेट ही पांडव वनवासात असताना झाली होती. एके दिवशी द्रौपदी कडून कुबेर सरोवरातील अतिशय दुर्मिळ व सुंगंधी अशा...
गिरनार येथील सम्राट अशोकच्या राजाज्ञा
गिरनार येथील अधिकाऱ्यांना व जनतेस मानवतेचा उपदेश करणाऱ्या अशोकाच्या १२ व्या शासनाच्या चौदा राजाज्ञा ज्या प्रख्यात आहेत त्यांची माहिती...
पद्मावती - कविकल्पनेत गुंतलेला इतिहास
पद्मावत काव्याची भुरळ आजच्या युगातही अनेकांना पडल्याने या काव्यावर काही चित्रपट व मालिकांची निर्मिती सुद्धा झाली आहे. पद्मावत काव्य...
पेंढारी समूहाचा इतिहास
पेंढारी समूहाची पाळेमुळे मुघल काळापर्यंत मागे जात असली तरी १९ व्या शतकाच्या सुरुवातीस पेंढारी समूहाचा प्रभाव अधिक ठळकपणे दिसू लागला...
सिकंदराची भारत मोहीम व राजा पोरस
ख्रिस्तपूर्व ३२९ साली सिकंदर भारत जिंकण्याच्या उद्देशाने समरकंद येथून निघाला व हिंदुकुश पर्वत ओलांडून काफरीस्थान, चित्रळ आणि स्वात...
ठग - स्वातंत्र्यपूर्व काळातील एक उपद्रवी समूह
ठग हा शब्द संस्कृत भाषेतील स्थग या शब्दापासून निर्माण झाला आहे. आपली ओळख जगाच्या नजरेत पूर्णतः गुप्त ठेवून गुन्हा करणे हे ठगांचे मुख्य...
मुंबईस पुण्याला जोडणाऱ्या रेल्वेची कहाणी
भारतातील पहिली रेल्वे १८५३ साली मुंबई ते ठाणे ह्या मार्गावर धावली. १८५४ला रेल्वे कल्याणपर्यंत व पुढे १८५६ला खोपोली पर्यंत आली. त्याचदरम्यान...
गुरु गोविंदसिंह - शिखांचे दहावे गुरु
शिखांचे दहावे गुरु म्हणून गुरु गोविंदसिंह यांचे नाव आदराने घेतले जाते. गुरु गोविंदसिंह यांचा जन्म बिहार राज्यातील पाटणा येथे १६६६...
