माहितीपर

पुण्याच्या खुन्या मुरलीधर मंदिराचा इतिहास

खुन्या मुरलीधराचे मंदिर हे पुण्याच्या सदाशिवपेठेत असून या मंदिरा शेजारी नरसोबाचे प्रसिद्ध मंदिर आहे. मुरलीधर म्हणजे अर्थातच कृष्ण...

जेव्हा भीमास साक्षात हनुमान भेटले

हनुमान व भीमाची ऐतिहासिक भेट ही पांडव वनवासात असताना झाली होती. एके दिवशी द्रौपदी कडून कुबेर सरोवरातील अतिशय दुर्मिळ व सुंगंधी अशा...

गिरनार येथील सम्राट अशोकच्या राजाज्ञा

गिरनार येथील अधिकाऱ्यांना व जनतेस मानवतेचा उपदेश करणाऱ्या अशोकाच्या १२ व्या शासनाच्या चौदा राजाज्ञा ज्या प्रख्यात आहेत त्यांची माहिती...

पद्मावती - कविकल्पनेत गुंतलेला इतिहास

पद्मावत काव्याची भुरळ आजच्या युगातही अनेकांना पडल्याने या काव्यावर काही चित्रपट व मालिकांची निर्मिती सुद्धा झाली आहे. पद्मावत काव्य...

पेंढारी समूहाचा इतिहास

पेंढारी समूहाची पाळेमुळे मुघल काळापर्यंत मागे जात असली तरी १९ व्या शतकाच्या सुरुवातीस पेंढारी समूहाचा प्रभाव अधिक ठळकपणे दिसू लागला...

सिकंदराची भारत मोहीम व राजा पोरस

ख्रिस्तपूर्व ३२९ साली सिकंदर भारत जिंकण्याच्या उद्देशाने समरकंद येथून निघाला व हिंदुकुश पर्वत ओलांडून काफरीस्थान, चित्रळ आणि स्वात...

ठग - स्वातंत्र्यपूर्व काळातील एक उपद्रवी समूह

ठग हा शब्द संस्कृत भाषेतील स्थग या शब्दापासून निर्माण झाला आहे. आपली ओळख जगाच्या नजरेत पूर्णतः गुप्त ठेवून गुन्हा करणे हे ठगांचे मुख्य...

मुंबईस पुण्याला जोडणाऱ्या रेल्वेची कहाणी

भारतातील पहिली रेल्वे १८५३ साली मुंबई ते ठाणे ह्या मार्गावर धावली. १८५४ला रेल्वे कल्याणपर्यंत व पुढे १८५६ला खोपोली पर्यंत आली. त्याचदरम्यान...

गुरु गोविंदसिंह - शिखांचे दहावे गुरु

शिखांचे दहावे गुरु म्हणून गुरु गोविंदसिंह यांचे नाव आदराने घेतले जाते. गुरु गोविंदसिंह यांचा जन्म बिहार राज्यातील पाटणा येथे १६६६...

कोलार - भारतातील सर्वात मोठी सोन्याची खाण

भारतात सोन्याच्या ज्या खाणी आहेत त्यापैकी सर्वात मोठी खाण ही कर्नाटक राज्यातील कोलार ही खाण आहे. इसवी सनाच्या चौथ्या शतकात कोलार हे...

संत ज्ञानेश्वर महाराज

ज्ञानेश्वर यांचा जन्म १२७५ साली पुणे जिल्ह्यातील आळंदी येथे झाला. आळंदी हे गाव पुण्याच्या उत्तरेस आहे. ज्ञानेश्वर यांच्या वडिलांचे...

संत मीराबाई - निःसीम कृष्णभक्तीचे प्रतीक

संत मीराबाईंची कृष्णभक्ती केव्हा सुरु झाली याविषयी एक कथा आहे, एक दिवस मेडते शहरात एक साधू आले होते जे जयमल्ल यांच्या घरी काही काळ...

कै. नवीन सोष्टे - पत्रकारितेतील भीष्माचार्य

पत्रकारितेस व्रत मानून या क्षेत्राची तब्बल पाच दशके सेवा करणारे व्रतस्थ पत्रकार म्हणजे कै. नवीन सोष्टे. सोष्टे यांना रायगड जिल्ह्याच्या...

कीर्तिमुख - भगवान शिव यांचा महागण

भारतातील मंदिर स्थापत्य शास्त्रात किर्तीमुखास अनन्यसाधारण महत्व आहे. प्रत्येक शिवमंदिराच्या गाभाऱ्यात प्रवेश करताना आपल्याला किर्तीमुखाचे...

सागाच्या झाडाची माहिती व उपयोग

साग हा मोठा विस्तार असलेला वृक्ष असून त्याची उंची खूप असते व परिघही विस्तीर्ण असतो. सागाचा सर्वात मुख्य उपयोग म्हणजे प्राचीन काळापासून...

उंबर वृक्षाची माहिती व उपयोग

उंबरास संस्कृत भाषेत उदुंबर असे नाव आहे व याचे शास्त्रीय नाव फायकस रेसीमोझा किंवा फायकस ग्लोमेरॅटा आहे. आपल्याकडे उंबराच्या झाडास...