वेळणेश्वर - समुद्रावरील निसर्गरम्य तीर्थस्थान

निसर्गरम्य कोकणातल्या रत्नागिरी जिल्ह्यातील गुहागर हा एक रमणीय परिसर. याच गुहागर तालुक्यात वेळणेश्वर हे पर्यटकांना मोहात पडणारे धार्मिक पर्यटनस्थळ आहे. गुहागरपासून वेळणेश्वर हे अदमासे १५ किलोमीटर अंतरावर असून येथील मार्ग अतिशय वळणावळणांचा व तीव्र उतारांचा आहे. 

वेळणेश्वर या गावाचा इतिहास प्राचीन असून तो १२०० वर्षे मागे जातो. या गावाचे प्रमुख महत्व म्हणजे येथे असलेले वेळणेश्वराचे प्राचीन शिवमंदिर.

भाविकांनी देवास नवस केला असता तो पूर्ण होण्यास वेळ न लावणारा देव म्हणून देवाचे नाव वेळणेश्वर म्हणून प्रसिद्ध झाले अशी आख्यायिका आहे याशिवाय समुद्रकिनाऱ्यास वेला या नावानेही ओळखले जाते त्यामुळे समुद्रकिनाऱ्यावरील ईश्वर म्हणजेच वेळणेश्वर अशीही शक्यता या नावामागे असू शकेल.

वेळणेश्वराचे मंदिर अतिशय मोहक असून ते ७० चौरस मीटर परिसरात आहे. मंदिराच्या समोर भव्य दीपमाळ असून रामेश्वर, गणेश, महाविष्णू, कालभैरव व गोपाळकृष्ण ही मंदिरे वेळणेश्वर मंदिराच्या आवारात आहेत.

भाविकांसाठी धर्मशाळा, विहिरी बांधण्यात आल्या असून श्री वेळणेश्वर सेवा मंडळ ट्रस्ट या संस्थेच्या माध्यमातून देवस्थानाचा कारभार पहिला जातो. 

कोकणातील अनेक कुटुंबाचे वेळणेश्वर हे कुलदैवत असून रोजगारानिमित्त शहरात राहणारी मंडळी व इतर अनेक भाविक वर्षातून एकदा तरी या देवतेचे मनोभावे दर्शन घेण्यास येत असतात.

वेळणेश्वरास खरोखरीच निसर्गाचा वरदहस्त लाभला असून नारळी पोफळीच्या बागा, स्वच्छ समुद्र किनारा आणि लाटांच्या धीरगंभीर आवाजात अनुभवायास मिळणारी शांतता या गोष्टी वेळणेश्वराच्या सौंदर्यात आणखीनच भर घालतात त्यामुळे निसर्गाच्या कुशीतील वेळणेश्वरास एकदा तरी भेट द्यायलाच हवी.